RAPPORT Diversiteitsbarometer Onderwijs (2015-2017)

Auteurs

Jaar

Inhoud

In opdracht van Unia, het Interfederaal Gelijkekansencentrum, werd in juli 2015 gestart met de ontwikkeling en toepassing van een diversiteitsbarometer in onderwijs. Deze opdracht kadert in een langlopend project van Diversiteitsbarometers in drie belangrijke socio-economische domeinen: werk (opgesteld in 2012), huisvesting (opgesteld in 2014) en onderwijs (2018). Elke barometer is een momentopname en schetst een stand van zaken met betrekking tot diversiteit en discriminatie in deze sectoren. Er wordt een cyclische herhaling na 6 jaar voorzien om de ontwikkelingen op vlak van discriminatiegraad en diversiteit op te volgen. In de derde barometer wordt onderwijs onder de loep genomen.

Dit instrument laat toe op een wetenschappelijke manier diversiteit en discriminatie op basis van de criteria die door de antidiscriminatiewet worden beschermd (herkomst, handicap, seksuele geaardheid, socio-economische achtergrond, …) in het onderwijs in kaart te brengen. Het onderzoek beperkt zich niet tot Vlaanderen, maar omvat zowel het Nederlandstalige, Franstalige als Duitstalige onderwijs in België. Het Steunpunt Diversiteit en Leren-UGent voert dit onderzoek uit samen met HIVA-KU Leuven (hoofdpromotor) en GERM-ULB.

De uitwerking van de diversiteitsbarometer onderwijs beoogt drie doelstellingen:

1. Een literatuurstudie over de bestaande onderzoeken over diversiteit, discriminatie, (on)gelijke kansen in het onderwijs;
2. Inzicht verwerven in:
   • Het diversiteitsbeleid en de diversiteitspraktijken die scholen inzetten in de omgang met diversiteit en diverse groepen leerlingen;
   • De denkbeelden en praktijken van verschillende schoolactoren ten aanzien van diversiteit en diverse leerlingengroepen;
3. Inzicht in de gehanteerde oriënteringsprocessen en het attesteringsbeleid op school en de rol die deze spelen – zowel in het bijdragen tot als het vermijden van – structurele ongelijkheid binnen het schoolsysteem.

Het Steunpunt Diversiteit en Leren, UGent voerde dit onderzoek uit samen met HIVA, KU Leuven (hoofdpromoter) en GERM, ULB.

Resultaten

De belangrijkste resultaten van de diversiteitsbarometer onthullen:

1. Centrale kenmerken van het onderwijssysteem die bijdragen tot de sociale ongelijkheid die, in vergelijking met andere OECD-landen, de onderwijsloopbanen van diverse jongeren in België typeert.
2. Hoe schoolbeleid en –praktijken, alsook denkbeelden en de doelmatigheidsbeleving van leerkrachten varieert ten aanzien van holebi-leerlingen, leerlingen met een (functie)beperking, van zwakkere socio-economische positie of met een migratie-achtergrond.
3. Onbewuste discriminatiemechanismes die ertoe bijdragen dat diverse leerlingen sneller en frequenter georiënteerd worden naar technische of beroepsrichtingen.

Afbeelding

Pdf